Search This Blog

Tuesday, May 19, 2020

სამუშაოზე მიღების მინიმალური ასაკი და შრომითი ქმედუნარიანობის წარმოშობა



ფიზიკური პირის ქმედუნარიანობა 16 წლის ასაკიდან წარმოიშობა.
ამ გარკვეულ ასაკამდე არასრულწლოვნის  შრომითი ქმედუნარიანობა წარმოიშობა მისი კანონიერი წარმომადგენლის  ან მზრუნველობის/მეურვეობის ორგანოს თანხმობით თუ შრომითი ურთიერთობა არ ეწინააღმდეგება არასრულწლოვნის ინტერესებს, ზიანს არ აყენებს მის ზნეობრივ, ფიზიკურ და  გონებრივ განვითარებას და  არ უზღუდავს მას სავალდებულო დაწყებითი და  საბაზო განათლების მიღების უფლებას და შესაძლებლობას.
კანონიერი წარმომადგენლის ან მზრუნველობის /მეურვეობის ორგანოს თანხმობა ძალაში რჩება  მსგავსი ხასიათის  შემდგომი შრომითი ურთიერთობის მიმართაც.

      14 წლამდე ასაკის არასრულწლოვანთან შრომითი ხელშეკრულება შეიძლება დაიდოს  მხოლოდ სპორტულ, ხელოვნებასთან დაკავშირებულ და  კულტურის სფეროში საქმიანობაზე, ასევე სარეკლამო სამუშაოს შესასრულებლად.

    აკრძალულია არასრულწლოვანთან, ასევე ორსულ ან მეძუძურ ქალთან შრომითი ხელსეკრულების დადება მძიმე , მავნე და  მძიმე პირობების მქონე  სამუშაოების  შესასრულებლად.


Sunday, May 17, 2020

გლობალიზაცია




რა არის გლობალიზაცია?

გლობალიზაცია, ეს არის მსოფლიო მასშტაბით ეკონომიკური, კულტურული და სხვა მიღწევების გაცვლის და გაზიარების პროცესი, რომელიც აახლოებს ქვეყნებს და კონტინენტებსაც კი. იგი მე-20 საუკუნის დასაწყისის ტექნიკური და ტექნოლოგიური განვითარების შედეგად აღმოცენდა.

თავიდან ამ პროცესს მხოლოდ ეკონომიკური დატვირთვა ჰქონდა და საერთო ბაზრების შექმნას, ეკონომიკური და სავაჭრო ურთიერთობების გაფართოებას და გაადვილებას აღნიშნავდა. დღეს ის ბევრად უფრო ფართო მოვლენაა და არა მხოლოდ ეკონომიკური და სავაჭრო ურთიერთობებს, არამედ კულტურული ტრადიციების, არქიტექტურული და სხვა საყოფაცხოვრებო ტენდენციების, ინფორმაციის და იდეების გაცვლას და დაახლოებასაც გულისხმობს.
გლობალიზაცია მრავალწახნაგოვანი მოვლენაა. მას ჰყავს თავისი მომხრეები და მოწინააღმდეგეები.
 ის ხელსაყრელია მცირე მწარმოებლებისათვიოს როგორც განვითარებად ქვეყნებში ასევე, ნაკლებ განვითარებულ ქვეყნებში, იხსნება შრომითი ბაზრები, ინვესტორებს აქვთ ქვეყნებს სორის თავისუფლად გადაადგილების საშუალება.
მეტი შესაძლებლობები იქმნება იდეების გაცვლისთვის, ხელმისაწვდომი გახდა უფრო მაღალი კლასის განათლების მიღება.
გლობალიზაციის შედეგად ადამიანებს აქვთ სხვა კულტურისადმი იოლი წვდომა, ბევრად უკეთ იცნობენ სხვა ერების ტრადიციებს, რაც ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური გზაა ტოლერანტობის კულტურის განვითარებისთვის.
 თუმცა, ანტიგლობალისტების აზრით, საერთო ბაზრები და გლობალური ეკონომიკური პროცესები ისევ მდიდრების და მმართველი კლასის სასარგებლოდ ფუნქციონირებს, ხოლო დაბალ ფენებს კვლავ ძველებურად უწევთ არსებობისთვის ბრძოლა.ასევე ფიქრობენ, რომქვეყნების და რეგიონების დაახლოება ცუდად აისახება ტრადიციებსა და ერების თვითმყოფადობაზე - თითქმის ყველა ქვეყანაში ერთი და იგივე არქიტექტურაა, ერთსა და იმავე ფილმებს უყურებენ ან სიმღერებს უსმენენ, ერთსა და იმავე საკვებს მიირთმევენ. ეს კი განსაკუთრებით აღიზიანებთ ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანებს. 
მიუხედავად ყველაფრისა გლობალიზაცია, ეს არის ისეთი კომპლექსური მოვლენა რომელიც არ შეიძლება ერთმნიშვნელოვნად  კარგი იყოს ყველა რეგიონისათვის და ქვეყნისთვის,  ის გვთავაზობს უამრავ შესაძლებლობას, მას როგორ გამოიყენებენ , ეს ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტონ თითოეულმა რეგიონმა, ქალაქმა თუ სახელმწიფომ, მართალია ინტერნეტმა მოიტანა და გაუხსნა გზა ისეთ დანაშაულებრივ სფეროს , როგორიცაა  ტერორიზმი და ბევრი სხვა , მაგრამ ამის გამო აზრი ინტერნეტის აკრძალვის შესახებ, ჯერ  არცერთ დემოკრატიულ სახელმწიფოს არასდროს არსად არ გაუჟღერებია.


შრომითი ურთიერთობის სუბიექტები


-ვინ არიან შრომითი ურთიერთობის სუბიექტები?

-ესენი არიან დამსაქმებელი ან დამსაქმებელთა გაერთიანება და დასაქმებული და დასაქმებულთა გაერთიანება,

რომელიც შექმნილია"პროფესიული კავშირების შესახებ" საქართველოს კანონითა და შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის N 87 და N 98 კონვენციებით გათვალისწინებული მიზნებითა და წესით ( შემდგომ დასაქმებულთა გაერთიანება).

დამსაქმებელი ფიზიკური ან იურიდიული პირი ან პირთა გაერთიანებაა, რომლისთვისაც შრომითი ხელშეკრულების საფუძველზე გარკვეული სახის სამუშაო სრულდება.

დასაქმებული არის ფიზიკური პირი, რომელიც შრომითი ხელშეკრულების საფუძველზე, დამსაქმებლისათვის ასრულებს გარკვეულ სამუსაოს.

დამსაქმებელი და დასაქმებული ინდივიდუალური შრომითი ურთიერთობის სუბიექტები არიან.

რაც შეეხება, კოლექტიურ შრომითი ურთიერთობის  სუბიექტებს ესენი არიან ერთი ან მეტი დამსაქმებელი, ერთი ან მეტი დამსაქმებელტა გაერთიანება ან ერთი ან მეტი დასაქმებულთა გაერთიანება.



შრომითი ურთიერთობა და დისკრიმინაცია

შრომითი ურთიერთობა და მისი საფუძვლები 


-რა არის შრომითი ურთიერთობა და რის საფუძველზე წარმოიშობა ის?

 - შრომითი ურთიერთობა არის შრომის ორგანიზაციული მოწესრიგების პირობებში დასაქმებულის მიერ დამსაქმებლისათვის სამუშაოს შესრულება ანაზღაურების სანაცვლო.იგი წარმოიშობა მხარეთა თანასწორუფლებიანობის საფუძველზე ნების თავისუფალი გამოვლენის შედეგად მიღწეული შეთანხმებით.

შრომით და წინასახელშეკრულებო ურთიერთობებში აკრძალულია ნებისმიერი სახის  დ ი ს კ რ ი მ ი ნ ა ც ი ა   რასის, კანის ფერის, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილების,  ეროვნების, წარმოშობის, ქონებრივი და წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის, ასაკის , სქესის, სექსუალური ოსრიენტაციის, შეზღუდული შესაძლებლობის, რელიგიური, საზოგადოებრივი, პოლიტიკური ან სხვა გაერთიანებისადმი, მათ შორის, პროფესიული კავშირისადმი, კუთვნილების, ოჯახური მდგომარეობის, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულების გამო.

დ ი ს კ რ ი მ ი ნ ც ი ა 

დისკრიმინაცია არის პირის პირდაპირ ან არაპირდაპირი შევიწროება, რომელიც მიზნად ისახავს ან იწვევს მისთვის დამაშინებელი, მტრული, დამამცირებელი, ღირსების შემლახველი, შეურაცხმყოფელი გარემოს შექმნას, ან პირისთვის ისეტი გარემოს შექმნა, რომელიც პირდაპირ ან არაპირდაპირ აუარესებს მის მდგომარეობას ანალოგიურ პირობებში მყოფ სხვა პირთან შედარებით.

დისკრიმინაციად არ ჩაითვლება პირთა განსხვავების აუცილებლობა, რომელიც სამუსაოს არსიდან გამომდინარეობს, მისი შესრულების პირობებიდან ან სპეციფიკიდან გამომდინარე, რომელიც კანონიერი მიზნის მიღწევას ემსახურება და არის მისი მირწევის აუცილებელი და თანაზომიერი საშუალება.

სავალდებულოა შრომითი ურთიერთობების მხარეებმა დაიცვან საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული  ადამიანის ძირითადი უფლებები და თავისუფლებები!



Saturday, May 16, 2020

საქართველოს შრომის კოდექსის მოქმედების სფერო

ეს კანონი აწესრიგებს საქართველოს ტერიტორიაზე შრომით და მის თანმდევ ურთიერთობებს, თუ ისინი სხვა სპეციალური კანონით საქართველოს  საერთაშორისო ხელშეკრულებებით  განსხვავებულად არ რეგულირდება.


საკითხებს, რომლებსაც ეს კანონი არ აწესრიგებს და  და შრომით ურთიერთობასთანაა დაკავშირებული,  სხვა სპეციალური კანონით ან საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის ნორმებით რეგულირდება.


ამ კანონით გათვალისწინებულისაგან განსხვავებული ნორმები,  რომლებიც აუარესებს დასაქმებულის მდგომარეობას, შრომითი ხელშეკრულებით არ განისაზღვრება.


Thursday, May 14, 2020

ჯანსაღი ცხოვრების წესი



თითოეულ ადამიანს სჭირდება კალორიების გარკვეული რაოდენობა, რომელიც გარდაიქმნება ენერგიად  და უზრუნველყოფს ორგანიზმის ფუნქციონირებას.

ზრდასრულ მამაკაცს დღეში ესაჭიროება დაახლოებით 2500-2700 კილოკალორია, ქალბატონებს კი 2000-2200. რაც მეტია ფიზიკური აქტივობა, კალორიებიც მეტია საჭირო.
ძალიან მნიშვნელოვანია თუ რა ტიპის საკვებისგან ვიღებთ საჭირო კალორიებს, საკვები აუცილებლად უნდა იყოს ჯანსაღი. ა
არაჯანსაღი კვება მსოფლიო ჯანდაცვის ერთ-ერთი გლობალური პრობლემაა.


პროფესიული განათლება



ბოლო პერიოდში მეტად დაფასდა  და პოპულარული ხდება პროფესიული განათლება, მისი ხელშეწყობა უმუშევრობის დაძლევის და  ქვეყნის ეკონომიკური განვითარების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი შემადგენელი ნაწილია.

ამჟამად საქართველოში  2013-2020 წლების პროფესიული განათლების რეფორმის სტრატეგია ხორციელდება , ადამიანური რესურსების განვითარების ხელშეწყობა და პროფესიული განათლების ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა საზოგადოების ნებისმიერი ფენისათვის.




შრომის უფლების სამართლებრივი ჩარჩო

საქართველოს კონსტიტუცია    საქართველოს კონსტიტუციის ( შემდგომში- კონსტიტუცია) პრეამბულით განმტკიცებულია სოციალური სახელმწიფოს პრინც...